Trong bối cảnh xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc và Hồng Kông sụt giảm trong 8 tháng đầu năm 2025, các thị trường thuộc Hiệp định CPTPP và khu vực Nam Mỹ đang nổi lên như hai trụ cột tăng trưởng mới cho ngành cá tra Việt Nam. Những chuyển dịch chiến lược về thị trường đang giúp doanh nghiệp mở rộng dư địa xuất khẩu, gia tăng giá trị và lợi nhuận.
Xuất khẩu cá tra sang thị trường Trung Quốc suy giảm
Theo số liệu mới nhất, trong 8 tháng năm 2025, xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc và Hồng Kông ghi nhận mức tăng trưởng âm. Đây vốn là hai thị trường truyền thống chiếm tỷ trọng lớn trong nhiều năm qua. Việc suy giảm này khiến các doanh nghiệp phải nhanh chóng tái định hướng chiến lược thị trường.
CPTPP – Động lực tăng trưởng mạnh mẽ nhất
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), các quốc gia thuộc Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đang trở thành khu vực tăng trưởng dẫn đầu về nhập khẩu cá tra Việt Nam.
- 8 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu cá tra sang CPTPP đạt 242 triệu USD, tăng 36% so với cùng kỳ năm 2024 – cao nhất trong tất cả các khối thị trường.
Các quốc gia như Nhật Bản, Canada, Mexico, Chile đều ghi nhận nhu cầu ổn định, đặc biệt với các sản phẩm phile chất lượng cao và hàng chế biến sâu.
Ưu đãi thuế quan tạo lợi thế cạnh tranh
Một trong những nguyên nhân chính giúp cá tra Việt Nam tăng trưởng mạnh tại thị trường CPTPP là nhờ ưu đãi thuế gần như 0% từ hiệp định này. Điều đó giúp sản phẩm cá tra có lợi thế giá bán rõ rệt so với các dòng cá thịt trắng khác như cá rô phi hay cá minh thái.
Chất lượng cao – Yếu tố giữ vững thị phần
Thị trường CPTPP vốn yêu cầu cao về truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm và chứng nhận bền vững. Nhiều doanh nghiệp Việt đã chủ động đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, từ đó không chỉ giữ được thị phần, mà còn nâng giá trị trung bình mỗi đơn hàng, tăng biên lợi nhuận.
Nam Mỹ – “Cánh còn lại” trong tăng trưởng xuất khẩu cá tra
Bên cạnh CPTPP, khu vực Nam Mỹ – đặc biệt là Brazil – đang chứng minh là điểm đến tiềm năng cho xuất khẩu cá tra.
- Tính đến hết tháng 8/2025, xuất khẩu cá tra sang Brazil đạt 118 triệu USD, tăng 54% so với cùng kỳ năm ngoái.
Brazil được xem là cửa ngõ quan trọng của khu vực Nam Mỹ. Nhu cầu tăng cao đến từ việc người tiêu dùng dần quen thuộc với cá tra, đồng thời đây còn là giải pháp thay thế cá rô phi nội địa, vốn đang gặp khó khăn về sản lượng và giá cả.
“Đôi cánh tăng trưởng” bù đắp và tạo lợi nhuận cao hơn
Cả hai thị trường CPTPP và Nam Mỹ không chỉ giúp bù đắp phần sụt giảm từ Trung Quốc mà còn mang lại nhiều giá trị gia tăng:
- Đơn hàng có giá trị cao hơn, tiêu chuẩn chất lượng cao.
- Thời gian thanh toán ổn định hơn.
- Biên lợi nhuận cao hơn nhờ ít phụ thuộc vào giá rẻ và cạnh tranh khốc liệt.
Đây là lý do CPTPP và Nam Mỹ được ví như “đôi cánh tăng trưởng” mới giúp cá tra Việt Nam bay cao hơn trên thị trường quốc tế.
Cơ hội cuối năm: Giá cá tra phục hồi, nguồn cung thắt chặt
Bước vào quý IV/2025, giá xuất khẩu cá tra có xu hướng phục hồi nhờ nguồn cung cá nguyên liệu bắt đầu thắt chặt. Đây là cơ hội vàng để doanh nghiệp:
- Chốt đơn hàng giá tốt tại các thị trường CPTPP và Nam Mỹ;
- Tăng tốc sản xuất phục vụ mùa lễ hội cuối năm – thời điểm tiêu thụ mạnh nhất trong năm.
Mỹ và EU tiếp tục là thị trường chiến lược dài hạn
Bên cạnh CPTPP và Nam Mỹ, Mỹ và EU vẫn duy trì vai trò là hai thị trường ổn định nhưng cũng có yêu cầu cao nhất về bền vững.
- Các yêu cầu về ESG (môi trường – xã hội – quản trị), truy xuất nguồn gốc và chứng nhận quốc tế ngày càng khắt khe.
- Điều này buộc ngành cá tra Việt Nam phải tiếp tục nâng cấp chất lượng, đầu tư chiều sâu để giữ vững thị phần lâu dài.
Sự trỗi dậy của thị trường CPTPP và Nam Mỹ đang mở ra một giai đoạn tăng trưởng mới cho cá tra Việt Nam. Trong bối cảnh thị trường truyền thống như Trung Quốc gặp khó khăn, việc chủ động đa dạng hóa thị trường, nâng cao chất lượng sản phẩm, tận dụng ưu đãi thuế quan là chìa khóa thành công cho ngành cá tra trong giai đoạn tới.